HAGB kararı, Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 231. maddesinde düzenlenmiş bir uygulamadır. Asıl amaçlarından biri suç işleyen kişiyi topluma kazandırmak olan ceza politikası doğrultusunda düzenlenmiş bu hüküm, hükümlünün belirli denetim süresi içinde herhangi bir kasti suç işlememesi ve varsa adli kontrol şartlarını yerine getirmesiyle birlikte hakkındaki hükmün ortadan kalkması ve davanın düşmesi anlamına gelir.

                Kararın verilmesi kanunda yazılı kimi şartların yerine getirilmesine bağlıdır. Bu şartların ilki, sabit görülen suçta hakimin karar kıldığı cezanın iki yılı aşmıyor oluşudur. Söz konusu ceza hapis de olabilir, adli para cezası da olabilir ancak hapis cezasından çevrilen para cezalarının hükmünde açıklamayı geri bırakmak mümkün değildir.

                Ayrıca, hükümlü evvelden kasti bir suç dolayısıyla mahkum edilmişse hakkında HAGB kararı verilemeyecektir. Hükümlü, HAGB’ye konu suçtan ötürü sebep olduğu zararı gidermelidir. Zararın tamamen giderilmesi şart olmayıp, kısmen giderilmesi de yeterli olacaktır. Sayılanlarla beraber, mahkemece hükümlünün yeninden suç işlemeyeceğine dair bir kanıya varılması gerekmektedir. Belirttiğimiz üzere bu uygulama hükümlünün topluma yeniden kazandırılması, hürriyetinin kısıtlanmasından evvel kendisine bir şans daha tanınması anlamına gelmektedir.

                Hükmün açıklanmasını geriye bırakma kararı alan mahkeme, hükümlünün rıza göstermemesi halinde HAGB’ye hükmedemeyecektir.

                18 yaş ve üzeri vatandaşlar için beş yıl olan denetim süresi 18 altındakiler için üç yıldır. Öte yandan, denetim süresi içinde bir yılı aşmayacak bir süreyle hükümlü belirli yerlere gitmeme veya belirli yerlere gitme gibi yükümlülükler de getirebilir.

                Söz konusu denetim süresi içinde hükümlünün kasten bir suç işlemesi ve bu suçun sabit görülmesinden sonra veya hükümlünün mahkemece getirilmiş yükümlülüklerine aykırı davranması durumunda, açıklanması geri bırakılan hüküm, aynen açıklanır ve kişi cezaya mahkum edilir. HAGB kararına konu ceza, seçenek yaptırımlara çevrilemeyecektir.

                Elbette her mahkeme kararında olduğu gibi HAGB kararına da itiraz mümkündür. İstinaf ve temyiz yoluna kapalı bu karara karşı tefhim ve tebliğ tarihinden itibaren başlayacak yedi günlük bir hak düşürücü süre bulunur.

Hakkında HAGB kararı verilen hükümlünün adli sicil kaydında HAGB kararı görünmeyecektir. Bu karar, kendine özgü bir şekilde kaydedilmekte olup bir soruşturma veya kovuşturmaya bağlı olarak kimi makamlarca istenebilir. Denetim süresinin bitimi itibariyle, hükümlü talep ederse bu kaydı sildirebilir. Arşiv kaydına alınan ve denetim süresi bitmiş bulunan HAGB kararları burada beş yıl korunup yine imha edilir.